قرارداد دوجانبه برق چیست؟
قرارداد دوجانبه برق یا Bilateral Contracts به قراردادی اطلاق می شود که به منظور فروش مستقیم برق از طرف شرکت خرده فروش به مصرف کننده نهایی منعقد می شود و مصرف کنندگان میتواند برق خود را از شرکت خرده فروشی برق یا بازار بورس تامین نمایند. قرارداد دوجانبه برق تحت نظارت وزارت نیرو و دولت منعقد می شود و معمولا از انعطاف بالایی برخوردار است. در این مطلب قصد داریم شما را با زوایای گوناگون این موضوع آشنا کنیم.
در این مصوبه آمده است:
تمامی مشترکان با توان برق بالای یک مگاوات موظف به تأمین نیازهای الکتریکی خود از طریق قراردادهای دوجانبه برق یا روشهای دیگر معمول در بورس انرژی هستند.
تعداد زیادی از معاملات خارج بازار برق از طریق قرارداد دوجانبه برق صورت می گیرد.
مجموع حجم معاملات خارج از بازار برق (مجموع معاملات بورس انرژی و قرارداد دو جانبه برق) مشترکان صنعتی بالای یک مگاوات تا پایان مرداد ماه سال ۱۴۰۲، به حدود 19.4 میلیارد کیلووات ساعت رسید. آمار گزارشات مرداد ماه 1402 حاکی از این موضوع است که بالای 86% معاملات خارج بازار برق به صورت قرارداد دوجانبه برق بوده است که سهم عظیمی از حجم بازار را شامل میشود. همچنین شرکت پیمان انرژی ، شرکت تامینکننده برق با بکارگیری مهندسین متخصص در بخش بازار برق و بازرگانی انرژی ضمن ارائه قیمت رقابتی، حذف ریسک پیشخرید انرژی و شرایط پرداخت منعطف در قالب اقتصادیترین و کمریسکترین الگوی قراردادی، برق صنایع با دیماند بالاتر از یک مگاوات را تامین میکند. این گزارش معاملات خارج بازار برق از طریق قرارداد دوجانبه برق و بورس انرژی را از سال 1400 بر اساس حجم معاملات (کیلووات ساعت) نشان میدهد.
طبق آمار، مشترکان صنعتی بالای یک مگاوات به میزان 2.6 میلیارد کیلووات ساعت از طریق بورس انرژی و 16.8 میلیارد کیلووات ساعت از طریق قراردادهای دوجانبه برق اقدام به تأمین برق مورد نیاز خود کرده اند. حجم معاملات برق در بازار عمدهفروشی در طی این مدت، ۱۴۸ میلیارد کیلووات ساعت بوده است. بر اساس این گزارش، حجم معاملات خارج از بازار برق در مرداد ماه ۱۴۰۲ برابر 3.45 میلیارد کیلووات ساعت بوده که 0.35 میلیارد کیلووات ساعت مربوط به سهم بورس انرژی و 3.1 میلیارد کیلووات ساعت مربوط به سهم معاملات دوجانبه برق میباشد.
اگر قصد خرید برق از طریق قراردادهای دوجانبه را دارید، کافیست با کارشناسان این شرکت تماس حاصل نمایید تا شما را در تمامی مراحل یاری کنند. لازم به ذکر است که جهت خرید برق نیاز به هیچ گونه تغییری در انشعابات مشترک نیست.
مطابق بند ب ماده 43 لایحه پیشنهادی برنامه هفتم توسعه، وزارت نیرو موظف است با لحاظ ارزش سوخت نیروگاهها و افزایش سهم معاملات برق در بورس انرژی بهگونهای عمل نماید که با عرضه برق تولیدی نیروگاههای کشور تا پایان سال دوم برنامه سهم معاملات مذکور را به حداقل 30 درصد (۳۰%) و در انتهای برنامه به حداقل شصت درصد (۶۰%) از کل معاملات برساند و همچنین رابطه مالی وزارت نیرو و دولت را بهگونهای اصلاح نماید که ضمن ایجاد استقلال مالی صنعت برق و قطع وابستگی به بودجه عمومی دولت، ناترازی مالی صنعت برق رفع گردیده و انگیزه اقتصادی کافی برای بهبود بازدهی نیروگاهها و کاهش تلفات در شبکه فراهم شود.
امید است با مشارکت مشترکین بالای یک مگاوات در معاملات دوجانبه و بورس، سهم معاملات خارج از بازار در پایان سال 1402 به حدود 20 درصد برسد. همچنین میتوانید برای اطلاعات بیشتر در خصوص قراردادهای خرید برق با کارشناسان پیمان انرژی پاسارگاد تماس حاصل فرمایید.
قرارداد دوجانبه برق
معمولا مشترکان برق صنعتی خواهان قرارداد دوجانبه برق هستند. زیرا نیاز آن ها بیش از 1 مگاوات است. طبق قانون و مصوبه ای که در تاریخ 20/07/1399 منتشر شد تمام مشترکان صنعتی باید برق خود را از طریق قرارداد دوجانبه برق یا روش های رایج در بورس انرژی تامین کنند. این قرارداد تحت نظارت دولت و وزارت نیرو می باشد و فعالیت شرکت های خرده فروش کاملا قانونی است. توجه داشته باشید که در این قرارداد برخلاف معاملات بورس انرژی، کشف قیمت صورت نمی گیرد و مصرف کنندگان نهایی می توانند برق مورد نیاز خود را در قالب بسته های متنوع، شرایط و قیمت های مختلف تهیه کنند.
خرید برق مشترکین بالای 1MW از طریق قرارداد دوجانبه مزایای زیادی دارد. به طور مثال آن ها در اولویت آخر خاموشی قرار می گیرند و بهره مندی بیشتری نسبت به شهروندان عادی دارند. برخی از مصرف کنندگان صنعتی که قصد استفاده از این خدمات را دارند تصور می کنند که تامین برق از سوی شرکت خرده فروشی، هزینه مصرف انرژی را افزایش می دهد. در حالی که قیمت انرژی تغییری نمی کند و مصرف کنندگان صرفا هزینه ای به عنوان ترانزیت به شرکت خرده فروش می پردازند. علاوه بر آن امکان خرید ارزان ترین برق از این شرکت ها نیز وجود دارد.
مزایای قرارداد دوجانبه برق
1. کاهش نرخ مصرف انرژی نسبت به تعرفه
همان طور که قبلا ذکر شد طبق مصوبه ای که در تاریخ 20/07/1399 منتشر شده تمام مشترکان صنعتی که به برق بالای 5 مگاوات نیاز دارند باید برق خود را از شرکت های خرده فروشی برق و بورس انرژی دریافت کنند. در غیر این صورت شرکت توزیع نیروی برق یا برق منطقه ای اجازه دارد برق مورد نیاز را از طریق نیروگاه ها تامین کند و آن را با حداکثر قیمت به مصرف کننده ارائه دهد. علاوه بر آن 0.5 درصد به عنوان حق العمل نیز محاسبه کند. این شرایط نرخ مصرف انرژی را به میزان چشمگیری افزایش می دهد و قطعا برای مشترکین صنعتی مقرون به صرفه نخواهد بود. به همین دلیل پیشنهاد می شود که مشترکین صنعتی به سراغ قرارداد دوجانبه بروند و همکاری خود را با شرکت های خرده فروشی انرژی آغاز کنند.
2. شرایط منعطف و پرداخت توافقی
یکی از مهم ترین مزایای قرارداد دوجانبه این است که نرخ قرارداد و نحوه پرداخت میان عرضه کننده و خریدار به صورت توافقی تعیین می شود. جالب است بدانید که در برخی از موارد تهاتر کالای تولیدی مصرف کننده با هزینه برق نیز وجود دارد. اما این شرایط در تمام شرکت های خرده فروشی صدق نمی کند.
3. تامین برق توسط شبکه سراسری و عدم تغییر در کیفیت
هنگامی که شما اقدام به عقد قرارداد دوجانبه برق می کنید هیچ تغییری در کیفیت برق دریافتی ایجاد نمی شود. زیرا تامین برق به طور مستقیم از طریق نیروگاه انجام می شود. اگر نیروگاه تامین کننده برق به دلایلی همچون تعمیرات، محدودیت، خروج اضطراری و … از مدار خارج شد شبکه برق سراسری نیاز مشترکین صنعتی را تامین می کند. لازم به ذکر است که امکان لغو قرارداد دوجانبه و برگشت به وضعیت سابق نیز وجود دارد و مشترکین می توانند در هر زمان که تمایل داشتند نیروی برق مورد نیاز خود را از تامین کننده دولتی دریافت کنند.
امکان بهره مندی از پاداش کاهش مصرف تابستانی
در کشور ایران قانونی در راستای تشویق مشترکین بر کاهش مصرف برق وجود دارد و آن هم این است که اگر مشترکین در فصل تابستان ( پیک مصرف سالیانه ) برق کمتری مصرف کنند از جانب شرکت های برق منطقه ای پاداش دریافت می کنند. این پاداش در هنگام عقد قرارداد دوجانبه نیز اعمال می شود. خوشبختانه اغلب مشترکینی که به برق بالای 5 مگاوات نیاز دارند و آن را از شرکت های خرده فروشی تامین می کنند همکاری های لازم را در فصل تابستان منظور می نمایند.
مدارک لازم برای عقد قرارداد دوجانبه برق
• ارائه نامه ای مبنی بر تخصیص ظرفیت نیروگاه به شرکت خرده فروش برق طی یک دوره قرارداد
• مجوز و پروانه فعالیت شرکت خرده فروش برق
• ارائه الحاقیه نیابتی از جانب مشترکین صنعتی
موارد مهم برای درج در قرارداد دوجانبه
• نام و تمام اطلاعات مشترک صنعتی
• نام شرکت شبکه ( توزیع یا منطقه ای )
• درج تاریخ دقیق آغاز و خاتمه قرارداد دوجانبه
• تعیین میزان ظرفیت در هر ساعت
• دیماند مشترک درج شده در الحاقیه
• ذکر شماره و تاریخ الحاقیه مشترک
اهمیت قرار داد دوجانبه برق
قرار دادهای دوجانبه برق در حوزه تأمین انرژی بسیار اهمیت دارند. این قراردادها معمولاً بین کشورها یا شرکتهای تولید برق و مصرفکنندگان برق امضا میشوند. اهمیت این قراردادها به دلیل موارد زیر است:
1. تأمین پایداری انرژی: قراردادهای دوجانبه برق به تأمین پایداری تأمین انرژی کمک میکنند. این امر به کاهش انقطاعات در تأمین برق و برطرف کردن نیازهای مصرفکنندگان در دورههای اضطراری کمک میکند.
2. تعهدات مالی: این قراردادها معمولاً شرایط مالی مشخصی شامل تعهدات پرداخت و دریافت هزینه برق را تعیین میکنند. این امر به توسعه زیرساختهای تولید و انتقال برق در کشورها و توسعه بخش انرژی کمک میکند.
3. تعهدات محیطی: بسیاری از این قراردادها الزامات محیطی را نیز شامل میشوند که به حفاظت از محیط زیست کمک میکنند. این شامل استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر و کاهش انتشار گازهای گلخانهای است.
4. تعهدات امنیتی: در برخی موارد، این قراردادها به تعهدات امنیتی مرتبط با تأمین برق میپردازند. این امور به حفاظت از زیرساختهای انرژی و جلوگیری از حوادث ناشی از نقض امنیت انرژی کمک میکنند.
5. تعهدات تجاری: این قراردادها معمولاً به تجارت برق بین کشورها کمک میکنند و بازارهای بینالمللی انرژی را توسعه میدهند. این امر به تعامل اقتصادی و تجاری بین اعضای مختلف این قراردادها کمک میکند.
بنابراین، قراردادهای دوجانبه برق اهمیت بالایی در تأمین انرژی پایدار، توسعه اقتصادی و حفظ محیط زیست دارند و نقش کلیدی در تأمین برق و انرژی در جوامع مدرن ایفا میکنند.
نکته مهم !
مشترکین صنعتی که تمایل به عقد قرارداد دوجانبه برق با شرکت های خرده فروش دارند باید الحاقیه قرارداد انشعاب با شرکت برق منطقه ای را عرضه کنند که در آن نیاز به حداقل قدرت 1 مگاوات نشان داده شده است. در صورتی که نیاز مشترکین صنعتی کمتر از این مقدار باشد فعلا امكان عقد قرارداد دوجانبه وجود ندارد.